کتاب کلیدر نشر فرهنگ معاصر نویسنده محمود دولت آبادی جلد شومیز رقعی

کتاب کلیدر نوشته محمود دولت آبادی است که توسط نشر فرهنگ معاصر در 5جلد منتشر شده است .

محمود  دولت آبادی نویسنده کتاب کلیدر متولد 1319 در سبزوار است. او فیلم نامه و نمایشنامه هم در کارنامه کاری خود دارد . او سابقه بازیگری چند نقش مختلف در تئاتر و سینما را دارد .

کتاب کلیدر مهم ترین و بلندترین اثر محمود دولت آبادی است . این کتاب در سه هزار صفحه و 5 جلد منتشر شده است .

از دیگر آثار محمود دولت آبادی : جای خالی سلوچ ، سلوک ، روزگار سپری شده مردم سالخورده ، اسب ها اسب ها از کنار یکدیگر ، نون نوشتن ، طریق بسمل شدن و .....

کلیدر نام کوهی در شرق ایران است. کتاب روایت زندگی یک خانواده کرد ایرانی است که به نیشابور و خراسان کوچانده شده اند. داستان در سال های 1325 تا 1327 روی می دهد دقیقا بعد از جنگ جهانی دوم و فضای ملتهب سیاسی ایران .

کلیدر بر سبک واقع گرایی نوشته شده است. و نویسنده اذعان دارد که وقایع و شخصیت های داستان همه بر پایه واقعیت اند. داستان کلیدر زندگی و سرگذشت گل محمد قهرمان سبزوار که نهایتا حکومت با تیرباران گل محمد به ماجراجویی ها و یاغی گری های این قهرمان پایان میدهد  است . داستان سرنوشت غم انگیز رعیت های چادرنشین در دوره ای که زور سیاسی حاکم است را به تصویر می کشد. اما این کتاب زندگی نامه نیست و تخیل نویسنده به داستان های واقعی شاخ و برگ داده است.

 اولین جلد کتاب کلیدر در سال 1357 و آخرین جلد در سال 1363 منتشر شد . در همان سال مجموعه کتاب کلیدر که در 5جلد بود نیز منتشر شد .

دولت آبادی بومی منطقه ای است که ماجرای داستان در آن رخ داده و از کودکی با نام گل محمد آشنا شده .

هسته اصلی داستان سرگذشت تراژدیک گل محمد جوانی یاغی که در نقش رابین هود ظاهر شده و برای رهایی دهقانان از ظلم و جور اربابان و خانان دیو سیرت به پا می خیزد.اما دیری نمی پاید که نهضت او از درون شکست می خورد و سرانجام او و همراهانش به مرگ با رگبار مسلسل ختم می شود .

 در بخشی از کتاب کلیدر می خوانیم : 

مارال دختر جوان کرد اسبش را به سوی شهر می تازاند تا پدر و نامزدش که هر دو در حبس اند ملاقات کند . شخصیت های اصلی داستان همگی به هنگام دیدار مارال با خانواده عمه اش بلقیس معرفی می شوند . بلقیس و شوهرش کلمیشی ، سه پسر و یک دختر به نام های خان محمد ،  گل محمد ، بیگ محمد و شیرو دارند . خشکسالی شدید امرار معاش این خانواده را که متکی بر چوپانی است دشوار کرده و آنان را به دیمی کاری که سود قابل توجهی ندارد واداشته.

گل محمد بعد از بازگشت از خدمت سربازی با وجود همسر اولش به مارال علاقمند می شود و با ازدواج میکند . و این ازدواج دشمنی دو خانواده (دلاور) نامزد مارال را در پی دارد . در پی این خصومت و دشمنی ها گل محمد یکی از مال های اسم و رسم دار را برای دفاع از خودش می کشد. دو امنیه برای جست و جو قاتل و تحقیق به منطقه می آیند . گل محمد هر دو امنیه را کشته و فرار میکند .

بعد از کشته شدن امنیه ها گل محمد دستگیر شده و راهی زندان می شود اما با کمک ستار از زندان می گریزد . ستار یکی از فعالان سیاسی حزب توده است که در منطقه زیر پوشش یک پینه دوز به فعالیت های سیاسی خود می پردازد . ستار در روهایش گل محمد را رهبر بالقوه آینده می داند . گل محمد پس از این به جنگ با اربابان می پردازد .افسانه ها پیرامون گل محمد و یارانش در منطقه می پیچد و او به چهره ای محبوب برای بسیاری از مردم منطقه تبدیل شده و در نقش قهرمان آنان ظاهر می شود . اما بعد از ترور نافرجام محمدرضا پهلوی اوضاع تغییر میکند و حزب توده رسما از فعالیت منع می شود.

داستان با کشته شدن گل محمد و یارانش به پایان می رسد.